Đã gần 12 năm trôi qua, 6 buổi mỗi
tuần và bắt đầu từ 8h mỗi ngày, người ta vẫn thấy một cựu giáo viên 80
tuổi có mặt ở lớp tình thương trong trường THCS An Dương để dạy chữ miễn
phí cho nhóm trẻ khuyết tật.
Từ lúc chỉ có 2 học sinh, hiện giờ lớp
học đã có 15 học sinh. Trong lớp học đặc biệt này không chỉ có tiếng cô
giảng bài mà còn cả tiếng khóc, tiếng cười ngây ngô, thơ dại của các em
thiểu năng trí tuệ.
Người cựu giáo viên đó là cụ giáo Hồ
Hương Nam (An Dương, Tây Hồ, Hà Nội). Bước vào tuổi 80, lưng đã còng,
tóc đã bạc, cụ giáo Hồ Hương Nam vẫn đều đặn "đứng lớp", ngày mưa cũng
như nắng mà không nhận bất kỳ khoản thù lao nào.
![]() |
Bà Nam với các học trò đặc biệt của mình. |
Lớp học của sự góp nhặt yêu thương
Hà Nội những ngày đầu thu tiết trời se
lạnh, nắng hanh hao. Tôi tìm đến một căn phòng rộng chừng 12m2, đầy đủ
ánh sáng, bàn ghế... được đặt ngay trong khuôn viên trường THCS An
Dương.
Tại đây, buổi học vẫn diễn ra đều đặn
như mọi ngày. Tuy nhiên, lớp học đã khuyết vài ba học sinh vì các em bị
ốm. Các em còn lại đến lớp có em thì ho khù khụ, em thì sụt sịt hắt hơi,
có em còn không viết được chữ nào. Thời tiết thay đổi đột ngột khiến cụ
giáo thêm lo, thêm thương những học trò tật nguyền ốm yếu.
Mặc cảm tật nguyền và những vất vả trong cuộc sống thường ngày khiến các em sống thu mình.
Mãi đến khi được đến lớp học của cụ
giáo Nam, được gặp các bạn cùng cảnh ngộ, được học chữ, làm toán, được
vui chơi, những mảnh đời bất hạnh đã thoát ra khỏi tâm trạng mặc cảm và
dần sống hòa đồng.
Em Nguyễn Anh Tuấn nhà ở tận phường
Bách Khoa, 25 tuổi, người to cao, da dẻ trắng trẻo nhưng thiểu năng trí
tuệ. Hỏi Tuấn bao nhiêu tuổi, em cười: "8 tuổi" làm cả lớp cười ồ lên.
Tôi bỗng thấy xót xa, nghẹn ngào.
Một học trò lớn tuổi nữa là em Đỗ Kim
Thúy, 22 tuổi. Từ khi sinh ra, bị liệt nửa người, mẹ mất sớm, gia đình
khó khăn. Thúy may mắn tìm được niềm vui và niềm tin vào cuộc sống khi
được vào học lớp cụ Nam.
Sau 14 năm, em đã đạt đến trình độ cao
nhất lớp là học chương trình lớp 4, đọc thông, viết thạo, chữ khá đẹp
và nhẩm toán khá nhanh, được bầu làm lớp trưởng.
Thúy hào hứng kể, đến lớp vui lắm,
được cụ dạy chữ, dạy hát, bạn nào học giỏi còn được cụ thưởng kẹo, bim
bim. Bây giờ, em đã biết đọc, xem ti vi, đi chợ đã biết tính tiền. Em
bảo sẽ đi học đến đến khi nào cụ không dạy nữa mới thôi.
Một trường hợp nữa là Lưu Hồng Dương,
31 tuổi và đã gắn bó với lớp học này từ những ngày đầu tiên. Dương bị
thiểu năng trí tuệ, liệt toàn thân, tay co quắp, không cầm nắm được gì.
Ngày trước,
Dương chỉ nằm hoặc ngồi một chỗ, tính
khí thất thường, hay nổi nóng vô cớ. Nhưng nay, Dương đã biết đọc báo,
đã cầm bút viết được những chữ đơn giản.
Trong cuộc sống, Dương, lạc quan, vui
vẻ hơn, biết tự xúc cơm ăn, trò chuyện với mọi người, kể chuyện trường
lớp và bạn bè, đọc báo, xem ti vi chứ không sống thu mình như trước.
Cụ Nam bộc bạch: "Hơn 10 năm qua, tôi
thiết tha, gắn bó với các học trò như con, cháu của mình. Đến lớp nhìn
các cháu ngồi cặm cụi viết, làm toán, ê a đánh vần là tôi thấy mình khỏe
ra. Các cháu đến đây đều rất yêu thương nhau. Tôi rất vui khi cuối đời
mình còn làm được việc hữu ích, phục hồi chức năng trí tuệ cho các cháu,
để các cháu biết đọc, biết viết, xem ti vi, viết thư cho người thân nơi
xa”.
Bà tiên và ước mơ giản dị
Cụ giáo Hồ Hương Nam sinh năm 1933,
quê ở Huế, là học sinh miền Nam ra Bắc tập kết. Tốt nghiệp lớp đào tạo
sư phạm cấp tốc, năm 1955 cô nữ sinh Đồng Khánh xung phong vào Quảng
Trạch, tỉnh Quảng Bình dạy học. Năm 1957 cô giáo Nam được điều ra Hà
Nội, về dạy ở trường cấp 2 An Dương, phường Yên Phụ cho đến ngày nghỉ
hưu.
Gần 30 năm đứng trên bục giảng, đào
tạo bao lớp học trò thân yêu, cô giáo Nam được tặng thưởng nhiều bằng
khen, giấy khen. Một hôm ra thắp hương ở đài tưởng niệm các nạn nhân bị
trận bom B52 Mỹ hồi tháng 12/1972 ở khu tập thể An Dương, cụ Nam gặp một
bà cụ cõng trên lưng đứa cháu liệt nửa người. Hình ảnh ấy cứ ám ảnh
khiến cụ Nam có ý định dạy cái chữ cho trẻ khuyết tật.
Nhớ lại ngày ấy, cụ Nam chia sẻ:
"Nhiều lúc tôi định bỏ cuộc, nhưng nghĩ lớp mới bắt đầu mà đã tan thì
phụ lòng cha mẹ các cháu. Không biết đến bao giờ các cháu khuyết tật mới
biết viết, biết đọc? Nghĩ mà thương các cháu lắm! Điều đó khiến tôi
quyết tâm duy trì lớp học khuyết tật này đến bây giờ".
Được con cháu ủng hộ, cụ giáo xin UBND
phường Yên Phụ cho mượn trụ sở tuần tra của cụm dân cư số 6 làm lớp
học, lúc đầu chỉ vẻn vẹn 3 học sinh.
Ban đầu, chính bố mẹ các em cũng không
tin con mình có thể học được, không tin cụ giáo già có thể "thuần" được
tụi trẻ chứ chưa nói gì đến việc giúp trẻ biết chữ. Nhưng chỉ sau vài
buổi đứng ngoài cửa sổ xem con học, họ đã yên tâm giao con cho cụ. Dần
dần lớp học đông thêm, nhà chật hẹp, không đủ chỗ dạy các cháu, cụ Nam
đi cầu cứu các cơ quan, tổ chức, xin địa điểm mở lớp.
Khi còn là giáo viên trường THCS An
Dương, cụ biết có một gian phòng rộng 12m2 rất tiện cho việc mở lớp.
Nghĩ là làm, cụ đi xe ôm lên Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tây Hồ đề
đạt nguyện vọng.
"Có lần tôi đã khóc trước các đồng chí
ấy. Các đồng chí ấy thông cảm và cử người đến trường THCS An Dương khảo
sát, cô hiệu trưởng nhà trường Trần Thị Vân đồng ý ngay" - cụ Nam tâm
sự.
Từ đấy, cụ Nam có lớp dạy học đàng
hoàng. Lớp học của cụ thường nhận từ 10-15 học sinh, độ tuổi từ 6 đến
ngoài 30, hầu hết bị tật nguyền ở phường và có một số từ quận khác đến.
Kinh phí hoạt động của lớp như mua sắm
sách vở, thiết bị, đồ dùng học tập đều lấy từ tiền túi của cụ, không
yêu cầu các phụ huynh đóng góp. Giáo án thì tự biên, tự diễn, trong lớp
có đến 5 - 6 chương trình khác nhau, cháu tập viết, cháu tập nói, cháu
rèn chữ, cháu học toán...
Không có kinh phí, thi thoảng nhận
được từ một vài cá nhân, tổ chức có lòng hảo tâm ủng hộ mua thiết bị học
tập. Còn tiền điện, nước của lớp học được nhà trường lo hộ.
Cụ Nam tâm sự: "Nhờ hoạt động nhiều,
tham gia hầu hết các tổ chức hội và dạy lớp học tình thương nên tôi sống
vui, sống khỏe ra, bệnh cao huyết áp cũng bị đẩy lùi. Xa các cháu tôi
rất nhớ. Hôm nào được phê điểm khá cho các cháu là tôi vui. Hạnh phúc
lớn nhất đời tôi là được làm nhịp cầu giúp những người tật nguyền vào
đời".
Vậy là đã 12 năm trôi qua, không biết
bao ngày với những kỷ niệm đứng lớp, nhiều học trò vẫn theo học từ những
ngày đầu tiên. Còn với cụ giáo Nam, tuổi ngày một cao, cụ lại lo lắng
về những ngày tháng tiếp theo sẽ còn không ít khó khăn nhưng những tình
cảm dành cho những đứa trẻ tật nguyền vẫn dâng đầy.
Với cụ, được hàng ngày đứng trên bục
giảng để dạy chữ cho học sinh đặc biệt là một niềm hạnh phúc lớn lao, ở
đó có niềm vui, niềm tự hào của người thầy khi thấy các học sinh khuyết
tật của mình ngày một tiến bộ, thay đổi.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét